Jako Stowarzyszenie realizujemy twórcze działania z seniorami i grupami międzypokoleniowymi od 2012 roku. W porównaniu do tych wszystkich lat, rok 2020 okazał się być wyjątkowy – zarówno dla nas, jak i dla odbiorców oraz odbiorczyń naszych działań.
Wprowadzone w związku z pandemią restrykcje zmieniły dostępne sposoby kontaktu oraz przestrzeń do spotykania się. Część zajęć można było zrealizować na świeżym powietrzu, nadal zachowując formułę osobistego spotkania. Pozostałe potrzebowaliśmy przenieść do wirtualnego świata.
Działania w tej edycji realizowaliśmy w trzech gminach: Goworowo (to już nasz czwarty, wspólny rok w projekcie), Sokołów Podlaski i Zielonka (w obu gminach pojawiliśmy się z projektem po raz pierwszy!). W związku z trwającą pandemią, w trosce o zdrowie i bezpieczeństwo seniorów i seniorek podjęłyśmy decyzję o ograniczeniu kontaktów młodzieży i osób starszych do minimum. W Sokołowie Podlaskim i Zielonce postawiłyśmy tym razem na integrację wewnątrzpokoleniową seniorów i seniorek, w Goworowie osoby młodsze stanowiły 10% grupy. Każda z grup, w trakcie warsztatów, zaprojektowała i zrealizowała autorską inicjatywę kulturalno-społeczną dla społeczności lokalnej. Zachęcamy do zapoznania się z opisami procesów i inicjatyw, które zadziały się w tym roku.
Powrót do dzieciństwa- film grupy z Goworowa
W poprzedniej edycji Grupa międzypokoleniowa miała szansę samodzielnie zdecydować jakiego twórczego zadania się tym razem podejmie. Uczestnicy, grupowo, podjęli decyzję o nakręceniu filmu o mieszkańcach gminy Goworowo i ich pamięci o lokalnej historii. Z mikrofonem i kamerą wyruszyli na goworowski targ by pytać o historię miejscowych zabytków, ale także o to, za czym mieszkańcy najbardziej tęsknią. Powstał wówczas 9 minutowy film dokumentalny, który można obejrzeć na: https://www.youtube.com/watch?v=8UJ5aPa9ceI&t=2s
Ale już podczas powstawania filmu pojawiły się pomysły na nowe pytania do mieszkańców, historie, nowe wątki, które warto uwiecznić w filmie. Również od publiczności, podczas premiery, usłyszeć można było głosy o tym, że rozbudziliśmy ciekawość mieszkańców, którzy zadeklarowali, że chętnie zobaczyliby i wysłuchali jeszcze więcej historii. Już wtedy wiedzieliśmy, że chcemy nakręcić drugą część filmu.
Nie było zaskoczeniem dla nikogo kiedy w 2020 roku grupa zebrała się by zrealizować kolejny filmowy projekt. Już na pierwszym spotkaniu wykrystalizował pomysł na motyw przewodni: wspomnienia z dzieciństwa mieszkańców gminy Goworowo.
Jak kiedyś bawili się mieszkańcy gminy? Gdzie się spotykali? Jak wyglądały ich zabawki? Jakie gry zespołowe pamiętają? Za czym tęsknią? Co im najbardziej smakowało? Co się kiedyś jadło?
Na te pytania odpowiadają zarówno członkinie grupy międzypokoleniowej jak i zaproszeni goście. Nie tylko usłyszymy o wspomnieniach, ale również zobaczymy proces powstawania zabawek z przeszłości podczas wyjątkowego warsztatu.
W tym roku, ze względu na trwającą pandemię, przenieśliśmy pokaz filmu do sieci. Premiera odbyła się portalu YouTube. Można go zobaczyć na: https://www.youtube.com/watch?v=x18C5HNGwEw. W międzyczasie, po nagraniu a jeszcze przed premierą, grupa spotykała się on-line i telefonicznie bo porozmawiać o efektach realizowanego materiału, dodać swoje uwagi, sugestie. Mamy zatem poczucie, że reżyserkami filmu są wszystkie uczestniczki grupy!
Zachęcamy do rodzinnego, międzypokoleniowego oglądania! A może film stanie się dla Was inspiracją by takie same pytania zadać swoim dziadkom, babciom, rodzicom i dowiedzieć się czegoś więcej o ich dzieciństwie? Mamy nadzieję, że film zachęci do międzypokoleniowych rozmów, dzielenia się wspomnieniami a może nawet do wspólnego obejrzenia rodzinnego albumu?
Długie, zimowe wieczory zdecydowanie sprzyjają takim spotkaniom!
Zielona strefa- inicjatywy grupy z Zielonki
Seniorzy z Zielonki działający przy Domu Seniora+ rozpoczęli proces od integracji, dyskusji o potrzebach seniorów w Zielonce i poszukiwaniu pomysłu na to, co mogą dać od siebie swojej społeczności lokalnej w obecnych czasach.
Istotną potrzebą senioró i seniorek z Zielonki była potrzeba kontaktu i relacji z innymi, szczególnie w czasach izolacji społecznej. Jak można odpowiedzieć na tę potrzebę aby jednocześnie zadbać o zdrowie i bezpieczeństwo osób starszych? Grupa miała na to dwa pomysł: kontakt w przestrzeni otwartej z zachowaniem zasad bezpieczeństwa oraz wsparcie telefoniczne.
Inicjatywa ZIELONA STREFA to bezpieczne i pełne kreatywnych ćwiczeń spotkanie w przestrzeni zielonej, w trakcie którego osoby w wieku senioralnym mogły aktywnie spędzić czas i podzielić swoim doświadczeniem jak na co dzień funkcjonują w czasie pandemii. Inicjatywę udało się zrealizować jeszcze przed wprowadzeniem strefy czerwonej na terenie całego kraju.
Gdy rząd wprowadził nowe obostrzenia w związku z pandemią spotkania z grupą realizowałyśmy w formule on-line. To właśnie wtedy pojawił sie pomysł na akcję “Bierzemy do serca odpowiedzialność za siebie i innych”. W jej ramach seniorzy i seniorki uczestniczące w projekcie zaoferowały wsparcie innym osobom starszym z Zielonki w postaci:
- rozmowy telefonicznej o zdrowiu, relacjach, radzeniu sobie z izolacją, o możliwościach rozwijania swoich zainteresowań, o ofercie i wydarzeniach dla seniorów ,
- towarzystwa podczas bezpiecznych spacerów i zajęć rekreacyjnych, organizowanych przez nich w tzw. zielonych strefach (parki i inne miejsca zielone w Zielonce) .
Powstały ulotki i plakaty informujące seniorów o możliwości skorzystania ze wsparcia. Rozdystrybuowane były w miejscach publicznych (ośrodek pomocy społecznej, biblioteki, urzędy itd.). Zainteresowane osoby mogły zadzwonić lub wysłać smsa na podany w ulotce numer przedstawiając swoje potrzeby.
W ramach akcji odbyło się kilka rozmów telefonicznych i wspólnych, bezpiecznych spacerów. Grupa chciałaby kontynuować działanie po zakończeniu projektu.
Wymalować emocje- wystawa prac seniorek z Sokołowa Podlaskiego
Grupa seniorek z Sokołowa Podlaskiego podjęła wyzwanie malarskie. Proces rozpoczął się od integracji grupy i warsztatu o emocjach. To właśnie one stały się motywem przewodnim wszystkich spotkań. Pod przewodnictwem instruktorki, artystki Aleksandry Rykały, panie w warunkach domowych tworzyły prace w różnych technikach i stylach malarskich. Grupa łączyła się on-line: w trakcie takich spotkań uczestniczki były wprowadzane do tematu danych zajęć, malowały, pokazywały i rozmawiały o uczuciach towarzyszących malowaniu.
- Moim zdaniem każdy z nas ma potrzebę działania artystycznego.(…) Uczestnicy Uniwersytetu Trzeciego Wieku są bardzo zróżnicowani. Zauważyliśmy, że jest liczna grupa osób, która interesuje się historią sztuki. Udało mi się usłyszeć, jak panie od nas, będąc w galerii w Warszawie, mówiły: “O chciałoby się tak samemu pomalować. Ale teraz, w tym wieku?”. To nam pokazało, że są osoby niepewne swoich możliwości, skryte, niezrealizowane. “Ja bym spróbowała, ale nie sama!”- usłyszałyśmy od jednej seniorki. To nam dało impuls by stworzyć możliwość do “spróbowania” swoich sił w malarstwie osobom 60+. Grupa była dla takich osób ożywcza, wyzwoliła ich twórczy potencjał, ośmieliła do tworzenia – komentuje pani Alina Simanowicz, zastępca dyrektora Sokołowskiego Ośrodka Kultury.
Co o procesie mówią same uczestniczki? Malowanie było dla nich sposobem na wyrażanie uczuć, czasami wręcz na “emocjonalne oczyszczenie”. Tworzenie oraz spotkania z innymi dodawały otuchy, energii, pozwoliły wyrazić to, co trudno wyrazić słowami. Obejrzeć go można na: https://www.youtube.com/watch?v=1J1FJy-1028&t=289s
W ramach projektu powstał film z wypowiedziami uczestniczek. Odbył się również wirtualny wernisaż powstałych prac uczestniczek połączony z rozmową instruktorek, dyrektora i zastępcy dyrektora Sokołowskiego Ośrodka Kultury o działaniach w ramach projektu. Link do filmu: https://www.youtube.com/watch?v=waUU_n_pdoE&t=1s
Seniorzy w twórczym działaniu on-line- publikacja
W ramach projektu odbył się również cykl webinarów o metodach pracy z seniorami w formule on-line prowadzony przez trenerki z różnych organizacji, pracujących różnymi metodami. Już wkrótce premiera e-booka. Mamy nadzieję, że stanie się inspiracją i wsparciem dla osób przygotowujących się do pracy zdalnej z osobami starszymi.
Projekt “Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu” finansowany jest ze środków Programu Rządowego na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020.